ဘုရားအမည်	ရှင်ပင်စက္ကိန္တဲစေတီတော်
တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်	မကွေးတိုင်းဒေသကြီး
Website Address	ဘုရားသမိုင်းများကြည့်ရန်
တည်နေရာ	မင်းဘူးခရိုင်၊မင်းဘူးမြို့တွင်တည်ရှိပါသည်။
သမိုင်းကြောင်းရာ
မင်းဘူးမြို့မှ ဘုရားစေတီသမိုင်းများသည် တစ်ဆူနှင့်တစ်ဆူ ဆက်စပ်နေကြ သည်။ စက္ကိန္တဲစေတီတော်ကို မင်းဘူးသားများက ရှင်ပင်စက္ကိန္တဲစေတီဟု ခေါ်ကြသည်။ မြတ်စွာဘုရားသခင်သည် မဟာပုဏ္ဏ စူဠပုဏ္ဏတို့ ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းသော စန္ဒကူးနံ့သာ ကျောင်းကြီးကို အလှူခံပြီး သာဝတ္ထိသို့ ပြန်ကြွရာတွင် မင်းဘူးဒေသသို့ ခေတ္တဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ကြွမြန်းရာတွင် နောင်တော်ဘုရားအဆူဆူ ကျိန်းစက် ခဲ့ရာ ကေလာသဖတောင်ပေါ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ထိုတောင်ပေါ်တွင် ညအိပ်ကျိန်းစက် မည်ဖြစ်၍ သိကြားမင်းမှ မြသားသလွန်တော် တစ်ခုအား လာရောက်လှူဒါန်းသည်၊ ဗြဟ္မာကြီးက ထီးဖြူမိုး၍ပေးသည်။ ခေတ္တနေထိုင် သီတင်းသုံးရန် သစ်ခက်တဲနန်း ဆောက်လုပ်လှူဒါန်းကြသည်။ သိကြားမင်းဆက်ကပ်သော မြသပိတ်ဖြင့် ဆွမ်းဘုဉ်း ပေးတော်မူခဲ့သည်။ ကောလသဖတောင်၏အနောက်မှ တောင်ပေါ်တွင် စင်္ကြန်လျှောက် လှမ်းခဲ့သည်။ ယနေ့တိုင် စင်္ကြန်တောင်ဟု ခေါ်ကြသည်။ စင်္ကြန်တောင်၏အဆုံးတွင် လိပ်တောင်ရှိသည်။ မြတ်စွာဘုရား ရေသပ္ပါယ်တော်မူပြီး သင်္ကန်းလျှော်လှန်း လိပ်တင်ရာနေရာဖြစ်၍ သင်္ကန်းလိပ်တောင်ဟုခေါ်သည်။ ထိုစဉ်က တောင်ပေါ်တွင် ရှိသော ရေကန်ကြီးမှာ ယခုလည်းရှိသည်။ လိပ်တောင်အနောက်ဖျားတွင်ဖြစ်သည်။ ကေလာသဖတောင်တွင် ကျိန်းစက်ပြီး သာဝတ္ထိသို့ ပြန်ကြွမည်ပြုရာတွင် မကွေးဘက်မှ ဘောသော၊ ဘောကျော် ဘီလူးညီနောင်မှ မြတ်စွာဘုရားအား ဖန်ခါးသီး များ ကပ်လှူပူဇော်ပြီး မကွေးသို့ ကြွရောက်ရန်ပင့်ဖိတ်ရာ ရှေးရှေးဘုရားများ ကြွမြန်းသည့်နေရာမဟုတ်၍ ကိုယ်စားတော် မြသားသလွန်ကို ပေးအပ်ခဲ့သည်၊ ထိုမြသလွန်ကို ဌာပနာပြီး စေတီတည်ရာမှ မကွေးမြသလွန်စေတီဟု အမည်တွင်သည်။ မြတ်စွာဘုရားကိုယ်တော်တိုင် ကျိန်းစက်ခဲ့ရာနေရာကို အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ကျောက်စေတီ တစ်ဆူ အမှတ်အသား တည်ထားခဲ့သည်။ စက္ကိန္တဲစေတီဟုခေါ်သည်။ ထိုစေတီ၏ အရှေ့ဘက်အောက်ခြေတွင် မကွေးမှဘီလူးညီနောင်တို့ မြသလွန်ကိုချ၍ ပူဇော်ခဲ့သောနေရာကို "သလွန်ချစေတီ" ဟု တွင်သည်။ ဘုရားသခင် မြသပိတ်တော်ကို မလွန်ရွာမှလူများ ဆယ်ယူရရှိ၍ စေတီတည်ကာ "မလွန်မြသပိတ်"ဟု တွင်သည်။ သာသနာ ၁၂၃ ခုတွင် သရေခေတ္တရာပြည်မှ ဒွတ္တဘောင်မင်း မြစ်ကိုဆန်တက် လာရာ မြစ်အနောက်ဘက်ကမ်းစေတီမှ ရောင်ခြည်လွှတ်သည်ကို ဖူးမြင်ရ၍ ထိုစေတီ ကိုငုံပြီး စေတီတစ်ဆူတည်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ကျန်စစ်သား၊ အလောင်းစည်သူ၊ ပထမမင်းခေါင်တို့ ဝင်ရောက်ဖူးမြော်၍ ပြုပြင်ကြကြောင်း နရပတိစည်သူမင်းမှလည်း မူလစေတီကိုငုံ၍ ချဲ့ထွင်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ ရှေးမင်းများအဆက်ဆက် စကုမြို့ဝန်မှ ကြီးကြပ်၍ နှစ်စဉ် တော်သလင်းလဆန်း ၈ ရက်မှ လပြည့်နေ့အထိ ပွဲတော် ကျင်းပခဲ့သည်။ ၁၁၀၆ ခု ညောင်ရမ်းဆက် မဟာဓမ္မရာဇာမင်းလက်ထက်၌ စကု၊ လယ်ကိုင်း နှစ်မြို့ဝန် ဦးစစ်က ထပ်မံပြုပြင်ခဲ့သည်။ ၁၂၁၃ ခုတွင် ပုဂံမင်းလက်ထက်မှ မင်းဘူး တပင်ရွာ ပဲ့နင်းကြီး ဦးပဲမှ ပြင်ဆင်ခဲ့ပြန်သည်။ ၁၂၄၇ခုတွင် စေတီတော်ဝတ္တကမြေနှင့် တောင်တော်တစ်ခုလုံးအား အင်္ဂလိပ်အစိုးရက စစ်မြေအဖြစ် သိမ်းယူခဲ့သည်။ ဂျီစီဘီအေ အသင်းမှ မင်းတိုင်ပင်အမတ် ဦးပုသည် ဝတ္တကမြေများ ပြန်လည်ရရန် ကြိုးစားသော်လည်း မအောင်မြင်ခဲ့ပါ။ ၁၃၁၃ ခုတွင် ပင်စင်စား စာရေးကြီး ဦးဘရှင်သည် "ဦးကလျာဏ" အမည်ဖြင့် ရဟန်းဝတ်ပြီး ဝတ္တကမြေကို ပြန်လည်ရရန် တောင်းဆိုခဲ့ရာ ၁၃၁၆ ခုတွင် (၉-၇-၁၉၅၅) ရက်စွဲဖြင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတမှ ဘုရားဝတ္တကမြေနှင့် ၎င်းမြေပေါ်တွင် ဆောက်လုပ် ထားသော ခရိုင်ဝန်နေအိမ်နှင့် သံတဲတို့အား မင်းဘူး ခရိုင်ဝန် ဦးမျှင်လက်ထက်တွင် ဘုရားသို့ ပြန်လည်လှူဒါန်းကြောင်းစာ ထွက်ရှိခဲ့သည်။ ဝတ္တကမြေဧရိယာမှာ ၁၆.၄၈၈ ဧက ဖြစ်ပါသည်။ နယ်လှည့်ဓမ္မကထိကဆရာတော် လောကမာရဇိန် ရွှေဘိုဆရာတော် ဦးမုနိန္ဒ သည် ၁၉၅၈ မှစ၍ စက္ကိန္တဲစေတီတော်အား အသစ်ပြုပြင်မွမ်းမံ ပုံစံထုတ် လုပ်ကိုင်ခဲ့ ပါသည်။ မိုးကုတ်မြို့မှ ဒေါ်စောရင်သည် တစ်ပေသုံးလက်မလုံးပတ်ရှိ စိန်ဖူးတော်နှင့် ၂၄ ရတီရှိ ပတ္တမြားတစ်လုံးအား လှူဒါန်းခဲ့ပါသည်။ ၁၃၂၂ ခု၊ တပို့တွဲလဆန်း ၁၄ ရက်မှ လပြည့်ကျော် ၁၀ ရက်ထိ ထီးတင်ပွဲကျင်းပခဲ့ပါသည်။ မကွေးတိုင်းမင်းကြီး ဦးထွန်းဖေ၊ မင်းဘူးခရိုင်ဝန် ဦးတင်ရီတို့ ကြီးကြပ်ဆောင်ရွက်ပါသည်။ နိုင်ငံတော်သမ္မတကြီး မန်းဝင်းမောင်၊ နိုင်ငံတော် ဝန်ကြီးချုပ် ဦးနုနှင့် ဝန်ကြီးအဖွဲ့များက တစ်နေ့လျှင် ထီးတစ်ရစ်စီ တင်လှူပေး ခဲ့ကြပါသည်။ ၁၃၂၂ ခု နှောင်းတန်ခူးလဆုပ် ၂ ရက်နေ့တွင် လေမိုးကြီး ပြင်းထန်စွာ ကျရောက်၍ ထီးတော်မြေခခဲ့ရသည်။ ၁၉၆၁ ခုတွင် ရန်ကုန် အင်းစိန် အာလိန်ငါးဆင့်ဆရာတော် ဆေးဝင်္ကပါ ဆရာတော် ဦးသူရိယ ကြွရောက်ပြီး စေတီအား ဆက်လက်မွမ်းမံခဲ့သည်။ ၁၃၂၄ (၁၉၆၂)တွင် ထီးတော်နှင့် စိန်ဖူးတော် တင်လှူ ပူဇော်ပွဲ အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ခဲ့သည်၊ ဤသို့ဖြင့် မင်းဘူးစက္ကိန္တဲစေတီသည် ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းနဖူးနှင့် ပနံတင့်ကာ ကြည်ညို သဒ္ဓါတိုးပွားပြီး အပန်းဖြေနားနေစရာ နေရာတစ်ခုလည်းဖြစ်ခဲ့ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ရွှေစက်တော်ဘုရားပွဲတော်ချိန်တွင် အနယ်နယ်မှ ကြွရောက်လာကြသော ဘုရားဖူး များအား အခမဲ့တည်းခိုစေခြင်း၊ ရေမီးအစုံ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းများ ပြုလုပ် ပေးခဲ့ပါသည်။ ၁၉၇၆ ခုတွင် အရှေ့ဘက် စောင်းတန်း ဘောသော၊ ဘောကျော် ရုပ်တုများမှ ဘုရားထိ စောင်းတန်းတွင် အမိုးအကာများ၊ ယွန်းဆက် အမိုးများ၊ မုခ်ဦးပြဿဒ်ကြီးသုံးခုကို ပုပ္ပါးဆရာတော် ဦးပရမ ဝဏ္ဏသိဒ္ဓိ ဦးဆောင်၍ ဆောင်ရွက်ခဲ့ ပါသည်။ ဘုရားရှင်ကိုယ်တော်တိုင် ကြွရောက်ရာ မင်းဘူးဒေသရှိ စက္ကိန္တဲတောင်ပေါ်မှ ဧရာဝတီမြစ်ရှေ့ မကွေးမြသလွန်ရှုခင်း၊ ဧရာဝတီတံတားရှုခင်း၊ အနောက်ဘက် စင်္ကြန်တောင်၊ နဂါးပွက်တောင်များ၏ ရှုခင်းအလှကို ခံစားရင်း နေရာထိုင်ခင်း သာယာ လှသည့် စက္ကိန္တဲတောင်ပေါ်သို့ အရောက်လှမ်းခဲ့ပါဟု ဖိတ်ခေါ် လိုက်ပါတော့သည်။ ကိုး - ၁ မင်းဘူးခရိုင် တပင်(ရွှေရတုမော်ကွန်းမဂ္ဂဇင်း (၂၀၁၂) ၂။ ရှင်ပင်စက္ကိန္တဲဘုရားကြီးစေတီတော်သမိုင်း (ဂေါပကအဖွဲ့-၂၀၁၉)